Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Θα ήθελα να μπορώ να πω ότι προσέρχομαι στο Σώμα για να συζητήσουμε την κύρωση της Σύμβασης της Λισαβόνας με ένα αίσθημα ικανοποίησης, αλλά κάτι τέτοιο θα ήταν ψευδές. Και θα ήταν ψευδές υπό την έννοια ότι η καθυστέρηση της κύρωσης της συγκεκριμένης σύμβασης έρχεται και αντανακλά κάτι. Αντανακλά κάτι σε σχέση με το πόσα χρόνια χρειάστηκε κάποια πράγματα να μπορέσουν να ωριμάσουν στον εγχώριο δημόσιο διάλογο, αντανακλά κάτι σε σχέση με το πόσα χρόνια χρειάζεται για να μπορούμε να κάνουμε το αυτονόητο.
Και είναι το αυτονόητο υπό την έννοια, και αξίζει κανείς να ξεκινήσει από αυτό, ότι 45 από 46 κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης έχουν κυρώσει τη Σύμβαση. Η προτελευταία χώρα του Συμβουλίου της Ευρώπης, το Μονακό, προσχώρησε στις 6η Μαρτίου του 2023, την έθεσε σε ισχύ την 1η Μαΐου του 2023 και σημειώνεται ότι δεν έχει Πανεπιστήμιο. Πέρα από τα κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης τη σύμβαση την έχουν κυρώσει και άλλα κράτη: Αυστραλία, Καναδάς, Νέα Ζηλανδία, Βατικανό, Ισραήλ, Λευκορωσία, Καζακστάν, Κιργιστάν, Τατζικιστάν, Τουρκμενιστάν. Άρα αυτοί που σήμερα την αρνούνται λένε «όχι, ούτε μετά το Τατζικιστάν και το Τουρκμενιστάν».
Εάν έπρεπε να βάλω έναν τίτλο θα έλεγα «Ακαδημαϊκός Παλαιοημερολογιτισμός». Και αυτό ακριβώς είναι το οποίο οφείλουμε να αντιπαλέψουμε γιατί στο τέλος της ημέρας ερχόμαστε εδώ και διεξάγουμε μία συζήτηση η οποία δεν είναι πραγματικών δεδομένων, είναι επί fake news.
Ποια είναι τα fake news; Λέτε «η Σύμβαση της Λισαβόνας έρχεται σήμερα και θα έχει – κάποιοι είπαν – θα έχει τραγικές επιπτώσεις». Η Σύμβαση επί της ουσίας για το εγχώριο δίκαιο δεν έχει επιπτώσεις. Όλα τα κομμάτια τα οποία έπρεπε να έχουμε κάνει τα έχουμε ήδη κάνει, έχουν ήδη νομοθετηθεί σε πρότερα νομοθετήματα: 4957/2022 και 5094/2024.
Ο ΔΟΑΤΑΠ έχει ήδη κάνει εξαιρετική δουλειά σε σχέση με την ταχύτητα της αναγνώρισης πτυχίων του εξωτερικού. Εγώ θέλω να πω συγχαρητήρια στον κύριο Ορέστη Καλογήρου, είναι ο πρόεδρος του ΔΟΑΤΑΠ και είναι η ψυχή αυτής της προσπάθειας. Και θέλω να του δώσω δημοσίως συγχαρητήρια γιατί οι περισσότεροι από εμάς που έχουμε περάσει από το παλιό ΔΙΚΑΤΣΑ γνωρίζουμε τι ήταν αυτό: Κάφκα, η απόλυτη καθυστέρηση. Να πρέπει τώρα να αποδείξει κάποιος που ενδεχομένως να έχει τελειώσει την Οξφόρδη ή το Κέιμπριτζ την ισοδυναμία του πτυχίου του: πώς και τι και με ποιες γραφειοκρατικές διαδικασίες και σε εννέα βήματα, ένα χάος.
Το χάος αυτό ξεκίνησε να λύνεται. Εγώ θα πω, λύθηκε. Η τελευταία νομοθετική εκκρεμότητα η οποία υπήρχε σε σχέση με τη Λισαβόνα, η μικρή, καλύφθηκε στον τελευταίο νόμο και αφορά την αναγνώριση περιόδων σπουδών.
Δεύτερος τίτλος fake news που είπατε κάποιοι: «θα αναγνωρίζονται περίοδοι σπουδών για Έλληνες». Μα το λέει ξεκάθαρα ο νόμος που ψηφίσαμε μαζί, εδώ: «αλλογενείς, αλλοεθνείς» στα ξενόγλωσσα. Αυτές είναι οι περίοδοι σπουδών που ερχόμαστε να αναγνωρίσουμε. Και προσθέτω ότι μέσα στη Σύμβαση έχει μπει μια πάρα πολύ συγκεκριμένη επιφύλαξη σε σχέση με τα κολέγια. Η Σύμβαση έχει επιφύλαξη στο άρθρο 6 παρ. 3 η οποία είναι ξεκάθαρα αποτυπωμένη πάνω στο κείμενο. Αλλά, παρόλα αυτά, από αυτό εδώ το βήμα ακούσαμε από κάποιους να μιλάνε για τα κολέγια με τα ίδια τσιτάτα.
Και λέω στην αρχή, αποδίδοντας τη λύπη μου, ότι ακούω ξανά ένα επιχείρημα το οποίο είναι το ίδιο από όταν ήμουν και εγώ ο ίδιος φοιτητής. Λέτε σήμερα «εξισώνονται», λέει, «τα τριετή πτυχία με πενταετή». Κάνει αυτό το ΔΟΑΤΑΠ; Καταρχήν, το ΔΟΑΤΑΠ κάνει αυτή τη δουλειά, της αντιστοίχισης, εδώ και δύο χρόνια. Ο κύριος Φάμελλος χαρακτήρισε την κύρωση της Διεθνούς Σύμβασης αντισυνταγματική. Έχει προκύψει κάτι τέτοιο κατά την τελευταία διετία στις εκτελεστές διοικητικές πράξεις του ΔΟΑΤΑΠ ως προς την αντιστοίχιση των ακαδημαϊκών δικαιωμάτων των φοιτητών; Κρίθηκε κάτι αντισυνταγματικό; Ή αυτό γίνεται και τελείται κανονικότατα τα τελευταία δύο χρόνια – επειδή, φυσικά, είναι απολύτως συμβατό με το συνταγματικό κείμενο; Απλώς εδώ είμαστε στο γνωστό ανέκδοτο αυτού που είναι οδηγός και οδηγεί στο αντίθετο ρεύμα και ακούει στο ραδιόφωνο ότι «υπάρχει κάποιος που οδηγεί στο αντίθετο ρεύμα» και μονολογεί «μόνο ένας;». Επιμένουμε και εμμένουμε κάποιοι στην ίδια στρατηγική, στο ίδιο λεξιλόγιο, στις ίδιες αναφορές που ίσχυαν τα χρόνια που ήμουν εγώ φοιτητής.
Δεν μπορεί 25 χρόνια μετά να υπάρχουν τα ίδια τσιτάτα γιατί ο κόσμος προχωράει. Ο κόσμος έχει τρέξει. Και, σε τελική ανάλυση, ακούστηκε και το εξαιρετικά ενδιαφέρον ως κριτική, λέει «αιφνιδιάσατε». Εδώ περάσαμε από τον Κάφκα στον Ιονέσκο, 25 χρόνια καθυστέρηση έχουμε, κι έχουμε αιφνιδιάσει που φέρνουμε τη Σύμβαση αυτή για κύρωση. Γιατί τη φέρνουμε τώρα; Έχουμε καθυστερήσει και τη φέρνουμε τώρα, γι’ αυτό. Έχουμε καθυστερήσει πάρα πολλά χρόνια, αυτή είναι μία δουλειά η οποία εκκρεμούσε να γίνει με το τελευταίο της κομμάτι είναι αυτό που ψηφίστηκε στον τελευταίο νόμο και πλέον ήμασταν έτοιμοι να το κάνουμε. Δυστυχώς αργήσαμε πάρα πολύ. Δυστυχώς θα είμαστε οι τελευταίοι. Ευτυχώς δεν θα αργήσουμε άλλο.
Και υπ’ αυτήν την έννοια, κυρίες και κύριοι, θα πρέπει να μπορέσουμε να σπάσουμε όλα αυτά τα εύκολα συνθήματα στο χώρο της εκπαιδευτικής πολιτικής, γιατί έγινε επίκληση πολλών πραγμάτων. Εδώ θα πω ότι άκουσα κάτι από τον κύριο Φάμελλο και χάρηκα, είναι το μόνο στοιχείο χαράς σήμερα, απ’ όλα όσο άκουσα από την Αντιπολίτευση. Επικαλέστηκε τα αποτελέσματα της PISA.
Τα αποτελέσματα του (διαγωνισμού) PISA του ΟΟΣΑ μας έχουν προβληματίσει κι εμάς, αλλά χαίρομαι που ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται τον PISA του ΟΟΣΑ. Θα ήθελα, φυσικά, να μεταβιβάσει ο πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ την άποψη επίκλησης των αποτελεσμάτων του PISA του ΟΟΣΑ και στην συνδικαλιστική τους παράταξη, στη ΔΟΕ και την ΟΛΜΕ για να μην παρεμποδίζουν τη διεξαγωγή των συγκεκριμένων διαγωνισμών. Θα ήθελα να μπορούμε όλοι να πούμε ότι αυτός ο διαγωνισμός μετράει πράγματα τα οποία είναι ουσιώδη και όταν θα έρθει ο ΟΟΣΑ, εφόσον κάνει η Αξιωματική Αντιπολίτευση επίκληση των αποτελεσμάτων του, να προτείνει συγκεκριμένα πράγματα γιατί έχουμε ζητήσει συγκεκριμένη μελέτη, θα ήθελα να μπορέσουμε να τα συζητήσουμε όλοι μαζί εδώ και να τα ψηφίσουμε και μαζί, αν όλοι το πονάμε το θέμα της εκπαίδευσης και της Παιδείας στη χώρα μας.
Εκτός κι αν όλοι ψάχνουμε να βρούμε τα εύκολα συνθήματα. Γιατί ο κύριος Χαρίτσης μίλησε για πλούσιους και φτωχούς, επικαλέστηκε, δε, και τα θέματα των εξετάσεων. Απ’ ό,τι θυμάμαι – θα ήθελα να το πω αυτό στον κύριο Χαρίτση και στη Νέα Αριστερά – υπάρχει μία Ανεξάρτητη Αρχή η οποία διεξάγει τις εξετάσεις, δεν ξέρω αν όταν υπηρετούσατε εσείς στο Υπουργείο Παιδείας ασκούσατε κάποια επιρροή στην Ανεξάρτητη Αρχή ως προς τα θέματα των εξετάσεων. Πάντως εμείς δεν το κάνουμε, οπότε το να έρχεστε εσείς εδώ και να αναφέρετε τη δυσκολία ή την ευκολία των θεμάτων ως στοιχείο κριτικής στην Κυβέρνηση μειώνει το κύρος της Ανεξάρτητης Αρχής που βάζει τα θέματα ή αντανακλά τη δική σας πολιτεία όταν υπηρετήσατε; Γιατί ένα από τα δύο είναι. Γιατί αυτό στην πραγματικότητα είναι λαϊκισμός και μάλιστα από το κάτω ράφι, επιτρέψτε μου να πω.
Τέλος, σε ό,τι αφορά υπόλοιπα θέματα τα οποία ακούστηκαν, πολύ απλά εδώ ερχόμαστε να λύσουμε εκκρεμότητες. Η ναυαρχίδα ήταν, είναι και θα είναι το ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο όπως είναι σε κάθε χώρα το αντίστοιχο Δημόσιο Πανεπιστήμιο. Αλλά συγγνώμη, τι ακριβώς φοβόμαστε; Έχει αυξηθεί η χρηματοδότηση του ελληνικού Δημοσίου Πανεπιστημίου ως προς τα λειτουργικά του κατά 50% τα τελευταία χρόνια, από τον απόλυτο πάτο που το πήραμε το 2018. Γιατί αυτοί ήταν οι αριθμοί. Έχει προστεθεί ένα Ταμείο Ανάκαμψης από πάνω. Δίνουμε ευελιξίες. Στον τελευταίο νόμο βάλαμε άρθρα τα οποία συμφωνήσαμε με τη Σύνοδο των Πρυτάνεων και ήταν προτάσεις του ίδιου του Δημοσίου Πανεπιστημίου, τα ζήτησε η ίδια η ακαδημαϊκή Κοινότητα.
Όπως η ίδια η ακαδημαϊκή κοινότητα, παρεμπιπτόντως, σε σχέση με την αναγνώριση που προκύπτει εκεί πέρα που αναφέρατε τα τριετή σε πενταετή και ποια είναι τα αντισταθμιστικά, τα έξτρα που ζητάμε, οι καθηγητές του ελληνικού Δημοσίου Πανεπιστημίου έρχονται στον ΔΟΑΤΑΠ να προτείνουν ποια θα είναι τα έξτρα αντισταθμιστικά για να μπορέσει να προκύψει η ακαδημαϊκή αναγνώριση. Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο έρχεται να κάνει αυτή τη δουλειά.
Αλλά εδώ στην πραγματικότητα, ακόμα και 25 χρόνια μετά, είμαστε στο σύνθημα. Δεν ξέρω, ίσως φανταζόμαστε μιας και είμαι και Θρησκευμάτων, ότι έπρεπε να το κάνουμε σαν τις Οικουμενικές Συνόδους που συζήτησαν τον αρειανισμό και το 325, στην Α΄ Οικουμενική Σύνοδο, και στη Β΄ Οικουμενική Σύνοδο του 381. Καλό, όμως, είναι σε κάποια πράγματα, σε έναν κόσμο που τρέχει γρηγορότερα να μπορούμε να συμφωνούμε στα βασικά και στα ουσιώδη. Όλες οι άλλες χώρες, του Συμβουλίου της Ευρώπης, το έχουν κυρώσει.
Μήπως να φύγουμε από το σύνθημα και να πάμε στην ουσία; Γιατί αυτή δεν είναι ούτε μία κακιά νεοφιλελεύθερη συμφωνία όπως θέλουν να τη βαφτίσουν κάποιοι ούτε κάτι άλλο. Είναι το αυτονόητο που έκαναν όλοι. Και το αυτονόητο που έκαναν όλοι είναι η δουλειά που πρέπει να κάνουμε. Να κλείσουμε τις εκκρεμότητες του χθες από τη μία, και από την άλλη να ανταποκριθούμε στα διακυβεύματα και στα τεράστια ερωτήματα του αύριο.
Κυρίες και Κύριοι, η Ελλάδα δεν μπορεί άλλο να περιμένει. Πάμε μαζί να διορθώσουμε κάποια πράγματα, ας μπορέσουμε να συμφωνήσουμε στα αυτονόητα.
Σας ευχαριστώ πολύ.