Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,

Ξεκινώ με την αυτονόητη παραδοχή της ιδιότητάς μου. Δεν είμαι νομικός, δεν είμαι Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, δεν είμαι Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου. Και, υπό αυτή την έννοια, θα ζητήσω την ανοχή σας ως προς τα νομικά επιχειρήματα τα οποία ως κεντρικός υπογράφων αυτού του νομοσχεδίου πρόκειται να αρθρώσω. Με απόλυτο σεβασμό τόσο σε εκείνους οι οποίοι συμφωνούν με την πρόταση την οποία καταθέτουμε, όσο και σε εκείνους που διαφωνούν σήμερα.

Οφείλω βέβαια να ξεκινήσω με κάποιες αυτονόητες απαντήσεις σε πράγματα τα οποία ακούστηκαν πριν, πριν μπω στον πυρήνα των κεντρικών μας επιχειρημάτων.

Η πρώτη αφορούσε τα όσα είπε πριν ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ. Έχω θέσει ένα ζήτημα από τις Επιτροπές το οποίο δεν έχει βρει απάντηση. Το 2018 ο κ. Γαβρόγλου έφερε στον νόμο 4521 του 2018 μία διάταξη με την οποία αναγνώριζε όλα τα πτυχία των διεθνών οργανισμών που βρίσκονται στην Ελλάδα ως απολύτως νόμιμα. Αυτή η διάταξη αφαιρέθηκε έπειτα από debate στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ (διαφώνησε μαζί του ο κ. Φίλης) αλλά εν πάση περιπτώσει κατατέθηκε από τον προκάτοχό μου Υπουργό Παιδείας – κατατέθηκε- την αποκηρύσσετε ; Και πώς κατατέθηκε και βάσει ποιας έννομης τάξης εάν όχι της διασυνοριακότητας, η οποία αφορά το δικαίωμα εγκατάστασης και όχι αυτό της σύστασης  όπως λέμε.

Γιατί ο ισχυρισμός μας είναι, κυρίες και κύριοι, ότι αυτό το οποίο κάνουμε είναι απολύτως συμβατό με το συνταγματικό κείμενο. Διότι όπως ανέφερα πριν από ό,τι φαίνεται αυτό ακριβώς πίστευε και ο Υπουργός Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ όταν κατέθετε τη συγκεκριμένη διάταξη. Και, μάλιστα, με τρόπο που δεν θα την καταθέταμε εμείς διότι εμείς θέλουμε να υπάρχει και ο ελεγκτικός μηχανισμός των εγχώριων Ανεξάρτητων Αρχών και όταν θα την ξανακαταθέσουμε, με πολύ πιο αυστηρούς όρους από ό,τι το κάνατε εσείς το ’18, θα σας καλέσουμε να την υπερψηφίσετε.

Συνεχίζω λέγοντας ότι επειδή μελετήσαμε όσα έγραψε η επιστημονική επιτροπή της Βουλής να πω ότι αυτό το κείμενο διαψεύδει πανηγυρικά τους φορείς της μίας και μοναδικής αλήθειας περί αντισυνταγματικότητας του κειμένου. Νομίζω ότι αυτό είναι ευδιάκριτο τι λέει; Λέει ακριβώς αυτό το οποίο είπαμε στις Επιτροπές. Ότι υπάρχουν δύο Σχολές Σκέψης, ότι εμείς υιοθετούμε αυτή τη Σχολή Σκέψης και ότι στο τέλος της ημέρας αυτό θα κριθεί. Δεν είδαμε να γράφει κάτι περί κάθετης αντισυνταγματικότητας, διότι στο τέλος της ημέρας είναι απολύτως προσβλητικό για την τρίτη των εξουσιών, τη Δικαστική, να θεωρούμε ότι όλα κρίνονται από την αντιπολίτευση και όχι από την δικαστική εξουσία.

Εμείς, λοιπόν, εδώ διαλέγουμε να εμπιστευθούμε γνωμοδοτήσεις κορυφαίων Καθηγητών του Συνταγματικού και του Διοικητικού Δικαίου – αναφέρθηκαν τα ονόματά τους – έχοντας αντλήσει από πάρα πολλά από τα στοιχεία τα οποία υπάρχουν σε αυτές τις γνωμοδοτήσεις. Κύριε Δουδωνή ήταν χάρμα να σας ακούω να διαφωνείτε με τον κ. Βενιζέλο, με τον κ. Αλιβιζάτο, χάρμα, είμαι βέβαιος ότι σας άκουγαν και αυτοί. Απλώς εδώ να πω ότι όταν ο κ. Ανδρουλάκης έλεγε στις 20/12 «δεν θα μπούμε εμπόδιο στην ίδρυση μη κρατικών – μη κερδοσκοπικών Πανεπιστημίων αρκεί το νομοσχέδιο να μην είναι σε βάρος των Δημοσίων», γνώριζε και τις συνταγματικές γνωμοδοτήσεις πάνω στις οποίες το νομοσχέδιο βασίζεται. Εσείς λοιπόν εδώ χρησιμοποιείτε το Σύνταγμα ως «φύλλο συκής», αυτό κάνετε. Αλλά ήταν τελείως αντιληπτό ότι η σημερινή σας τοποθέτηση ερχόταν σε συνέχεια των διαφωνιών που είχατε χθες.

Συνεχίζω, λέγοντας ότι για εμάς η συγκεκριμένη προσέγγιση περιλαμβάνει και πρέπει να αναγνωρίσει μία σειρά από θεμελιώδεις μεταβολές οι οποίες έχουν γίνει από το 1975 και μετά. Διότι το 1975 ο συνταγματικός νομοθέτης χρησιμοποιούσε τα Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου ως κυρίαρχο μηχανισμό άσκησης της κρατικής εποπτείας. Από τότε όμως έχουν αλλάξει πολλά πράγματα. Έχει αλλάξει η διασυνοριακότητα, έχει αλλάξει η συμμετοχή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει αλλάξει η δημιουργία των Ανεξάρτητων Αρχών και δη της συγκεκριμένης Ανεξάρτητης Αρχής, της ΕΘΑΑΕ, η οποία πιστοποιεί, ελέγχει τα ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια και θα ελέγχει και τα συγκεκριμένα παραρτήματα ξένων Πανεπιστημίων Δημοσίων και μη κρατικών.

Και να πω ότι όλο αυτό γίνεται και σε συνάρτηση πέρα από αυτές τις θεμελιώδεις μεταβολές και με τη δική μας εσωτερική νομολογία, διότι το Συμβούλιο της Επικρατείας -το ανέφερε πριν ο κύριος Πλεύρης- για την παράγραφο 4 του άρθρου 16 έχει αποφανθεί ότι το «δωρεάν» δεν αφορούσε τα μεταπτυχιακά προγράμματα με βάση το πρίσμα του συνταγματικού νομοθέτη, εξ ου και έχουμε δίδακτρα σε μεταπτυχιακά προγράμματα. Να πω εδώ για τους θιασώτες της δωρεάν παιδείας της Αντιπολίτευσης ότι τα μεταπτυχιακά προγράμματα με δίδακτρα αυξήθηκαν επί των ημερών σας κύριε Φάμελλε, όταν κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ βεβαίως, αυξήθηκαν τα μεταπτυχιακά δίδακτρα όταν κυβερνήσατε, αυτό λένε οι αριθμοί, όπως επίσης λένε ότι μειωνόταν η χρηματοδότηση των δημοσίων πανεπιστημίων επίσης. Δεν το λέω εγώ, το λένε οι αριθμοί που έχουν κατατεθεί στα Πρακτικά.

Και προσθέτω, πέραν αυτής της νομολογίας, η οποία ήδη υπάρχει, ότι αυτό το οποίο εδώ προσπαθούμε να πετύχουμε, μέσα από αυτά τα ειδικού τύπου Νομικά Πρόσωπα, τα διφυή όπως αναφέρθηκε και πριν, διότι έχουν χαρακτήρα διφυή, περιλαμβάνουν εκτελεστικές διοικητικές πράξεις,  όπως έχουν και τα ΝΠΔΔ, είναι sui generis Νομικά Πρόσωπα, ναι. Θεωρούμε λοιπόν αφενός ό,τι αφορά την εγκατάσταση παραρτημάτων ξένων πανεπιστημίων, αφετέρου σε ό,τι αφορά το κομμάτι το οποίο έχει να κάνει με την ειδική νομική  μορφή η οποία ασκεί την εποπτεία και με τις μέριμνες οι οποίες υπάρχουν, υπάρχει συγκεκριμένο άρθρο π.χ., για τη μη κερδοσκοπικότητα, η άδεια αφαιρείται εφόσον δεν τηρείται. Εγώ θα συμπληρώσω εδώ, ότι πολλές παρατηρήσεις τις οποίες λάβαμε και από την επιστημονική υπηρεσία της Βουλής και συγκεκριμένες παρατηρήσεις που ακούστηκαν πριν, εγώ κρατάω πολλές απ’ όσες είπε η κυρία Κωνσταντοπούλου και πολλές άλλες που θα κάνετε τις επόμενες μέρες, όπως και συνέβησαν στην Επιτροπή, ακόμα και απ’ αυτούς οι οποίοι διαφωνούν με πνεύμα καλής θέλησης, θα τις ενσωματώσουμε σ’ αυτό το νομοσχέδιο. Διότι, κι αυτό το λέω πρωτίστως προς το ΠΑΣΟΚ, γιατί αναφέρατε την έκθεση της Επιστημονική Υπηρεσίας, σε έναν πολύ σημαντικό νόμο.. ακούστε κύριε Δουδωνή.. στον νόμο της κυρίας Διαμαντοπούλου, πολύ σημαντικό για την εποχή του, πολύ σημαντικό γιατί στηρίχθηκε και από το ΠΑΣΟΚ και από τη ΝΔ τότε. Καταθέτω την τότε έκθεση της Επιστημονικής Υπηρεσίας της Βουλής στα Πρακτικά, η οποία είχε πάρα πολλές επιφυλάξεις για πάρα πολλά άρθρα και με πολύ μεγαλύτερη ένταση απ΄ ό,τι διαμορφώνεται σ’ αυτό το νομοσχέδιο και στην πορεία και κάποιες θεραπεύτηκαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης με νομοτεχνικές, και το ίδιο το Συμβούλιο της Επικρατείας, έκρινε τον νόμο συνταγματικό.

Άρα, νομίζω ότι εδώ πέρα, καλό θα είναι, επειδή αυτό είναι το κοινό μας μέλλον, να μπορέσουμε να το συνδιαμορφώσουμε πέρα από τα συνθήματα διότι, όταν αναφέρθηκα σε τοτέμ και ταμπού, δεν αναφερόμουν σε συνταγματικό κείμενο όπως η μονταζιέρα κάποιων εδώ μέσα ήθελε να υπογραμμίσει. Αναφερόμουν στη στενή και ασφυκτική πεποίθηση της μίας και μοναδικής αλήθειας ότι η Ελλάδα πρέπει να είναι η μοναδική χώρα στον κόσμο η οποία έχει απαγόρευση ως προς τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Μόνο εμείς, κι αν δεν κάνω λάθος, και η Κούβα είμαστε. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή σε συμβατότητα με το συνταγματικό κείμενο όπως έλεγαν και συγκεκριμένες μειοψηφικές απόψεις στο ΣτΕ το 1998 και όπως λένε και όλες εκείνες οι θεμελιώδεις μεταβολές οι οποίες έχουν συντελεστεί από το 1974 και έκτοτε, μαζί με τη γνώμη κορυφαίων Καθηγητών που ανέφερα πριν, μας κάνουν να πιστεύουμε και να θεωρούμε ότι είναι θεμελιωμένο ότι αυτό το βήμα είναι απολύτως στέρεο.

Και κλείνω με τις εξής, αν μπορώ να μοιραστώ μαζί σας με δύο σκέψεις οι οποίες δεν είναι νομικής φύσεως.

Η πρώτη είναι κάτι το οποίο είχα την ευκαιρία να αναφέρω και στις επιτροπές. Στο κορυφαίο νομικό πανεπιστήμιο στη Χαϊδελβέργη έξω από τη βιβλιοθήκη του, υπάρχει μία επιγραφή στα αρχαία ελληνικά «Το γράμμα αποκτείνει, το δε Πνεύμα ζωοποιεί». Και αυτή η επιγραφή υπάρχει εκεί, γιατί το είχα βρει πάρα πολύ ενδιαφέρον όταν το είχα δει, όχι μόνο για τους φοιτητές της θεολογίας, υπάρχει και για τους φοιτητές της νομικής, ακριβώς για να μπορούμε να βλέπουμε τα πράγματα μέσα στην εξέλιξη και στο πνεύμα των καιρών. Και ως μη νομικός, να ξαναπώ, και αυτό είναι το τελευταίο σημείο, ότι όταν προσπαθούσα να μελετήσω τις γνωμοδοτήσεις και να αντιληφθώ ποιες ακριβώς είναι οι παράμετροι πάνω στις οποίες κρίνουμε εμείς ότι πρέπει να κινηθούμε, μου ερχόταν πάρα πολύ έντονα στο μυαλό η ιστορία από τη ναυμαχία της Σαλαμίνας και το χρησμό του Μαντείου των Δελφών που έλεγε ότι «τα ξύλινα τείχη θα σώσουν την πόλη» και οι συντηρητικοί της εποχής ήθελαν να το ερμηνεύσουν κυριολεκτικά, αλλά ο Θεμιστοκλής και αυτοί που κέρδισαν τη μάχη ερμήνευσαν τα τείχη ως πλοία και βγήκαν νικητές.

Η μοίρα αυτής της χώρας και η μοίρα του λαού της, κυρίες και κύριοι, για εμάς και για εμένα δεν είναι ο φόβος τον οποίο κάποιοι κομίζετε, σε αυτή την αίθουσα, ως κήνσορές του.

Είναι το να αγκαλιάσουμε το μέλλον και να ανοιχτούμε σε αυτό χωρίς φόβο, με σθένος, ελπίδα και τόλμη για το αύριο. Αυτό θέλουν οι Έλληνες πολίτες, αυτό θα υπηρετήσουμε εμείς.