Νομίζω ότι δικαιωθήκαμε ως προς τη διάσταση ότι θα είναι πραγματικά μία πολύ ενδιαφέρουσα συνεδρίαση και οφείλω να ξεκινήσω με την εξής αποτύπωση. Έχουμε μία πολύ σημαντική και θεμελιώδη φιλοσοφική διαφωνία αλλά δεν είναι αυτή η οποία συζητήθηκε. Η θεμελιώδης διαφωνία και απόκλιση, έχει να κάνει με το αν η χώρα δύναται να περιμένει ή όχι. Αναφέρω το εξής παράδειγμα. Όταν ήμουν φοιτητής του ελληνικού Πανεπιστημίου στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών είχε τύχει το 2004 να βρίσκομαι στην Τσεχία όταν η Τσεχία έμπαινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση – θυμάμαι και τις ημέρες – εκείνες τις ημέρες η Τσεχία είχε το μισό κατά κεφαλήν ΑΕΠ από την Ελλάδα. Τώρα, η Τσεχία έχει 30% περισσότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ από την Ελλάδα, και αυτό είναι επειδή κάποιοι είναι οι θιασώτες της αυταρέσκειας, της αναμονής, του ότι «μπορούμε να περιμένουμε άλλα πέντε χρόνια για να συζητάμε πράγματα». Συζητάμε αυτό το θέμα από όταν ήμουν φοιτητής σε εκείνα τα έδρανα –τουλάχιστον – διότι κατά πάσα πιθανότητα και αυτό που λέω είναι λάθος, το συζήταγαν και οι γονείς μου. Συζητάμε το ίδιο θέμα 50 χρόνια.
Ακριβώς, λοιπόν, για αυτόν τον λόγο και ανάμεσα σε άλλα, η χώρα πρέπει να τεθεί σε κίνηση. Αυτό πιστεύει αυτή η κυβέρνηση, αυτό πιστεύει το κυρίαρχο εκλογικό σώμα που την ψήφισε, αυτό πιστεύει ο Πρωθυπουργός, αυτό πιστεύει και ο υποφαινόμενος και η υποφαινόμενη (κυρία Ζέττα Μακρή). Οφείλει να τεθεί σε κίνηση και οφείλουμε να τρέξουμε για να καλύψουμε το χαμένο έδαφος γιατί εκεί που και στον χώρο της εκπαίδευσης που κάποτε συζητούσαμε ωσάν εμείς να έχουμε φοβερά αυτάρεσκες περιγραφές σε σχέση ακόμη και με τα Πανεπιστήμια της περιφέρειάς μας, όταν κοιτούσα εγώ πώς θα δώσουμε Πανελλήνιες, τα πράγματα ήρθε ο χρόνος και τα άλλαξε επειδή δεν τρέχαμε μαζί με τις εξελίξεις. Ισχύει απόλυτα ο Lampedusa «για να μείνουν τα πράγματα ίδια τα πράγματα πρέπει να αλλάζουν διαρκώς». Και η διαρκής κίνηση είναι η μόνη συνθήκη εγώ δεν θα πω προόδου της χώρας, υπόστασης και επιβίωσης της χώρας. Αυτό είναι το πώς μεταβολίζουμε εμείς και το εκλογικό μήνυμα το οποίο λάβαμε και το πώς αντιλαμβανόμαστε την συνθήκη της συγκυρίας και το τι θέλει ο ελληνικός λαός. Συνεχίζω με κάποιες παρατηρήσεις.
Πρώτον. Ανέφερα στη πρωτολογία τα άρθρα των Δημοσίων Πανεπιστημίων, αυτά αναφέρθηκαν ελάχιστα κατά τη διάρκεια αυτής της συζήτησης. Και επιτρέψτε μου να πω αναφέρθηκαν και εξόχως υποτιμητικά από κάποιους ομιλητές. Αυτό είναι άστοχο, κατά τη γνώμη μου, για τον εξής πάρα πολύ απλό λόγο. Εγώ θα δεχτώ ότι σε πολλές περιπτώσεις το Κράτος έχει μια κουλτούρα υπερρύθμισης όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχει ανάγκη θεραπείας συγκεκριμένων ρυθμίσεων, αλλαγής συγκεκριμένων ρυθμίσεων και είναι άστοχο γιατί ήρθε από την ίδια την ακαδημαϊκή κοινότητα. Τα άρθρα αυτά έχουν έρθει από τους ίδιους τους Πρυτάνεις – κατά πλειοψηφία. Είναι άστοχες οι παρατηρήσεις τους; Είναι άστοχο (επειδή αναφέρθηκε πριν) να μην υπογράφει ο Υπουργός Παιδείας την κάθε μικροαλλαγή στον προϋπολογισμό των Ιδρυμάτων; Είναι περιττό το να μειωθεί η γραφειοκρατία στους Ειδικούς Λογαριασμούς Κονδυλίων Έρευνας; Είναι περιττό να ψηφιοποιηθούν τα Πανεπιστήμια και να μην είναι καθόλου γραφειοκρατικά; Η πρόταση του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου, στην οποία επίσης αναφέρθηκαν ορισμένοι συνάδελφοι και η οποία προήλθε από εισήγηση της ΕΘΑΑΕ, της Ανεξάρτητης Αρχής, τη δημιουργία της οποίας να τονίσω εδώ -επειδή είδα τον νόμο- κόμματα της αντιπολίτευσης τον έχουν ψηφίσει. Η ΕΘΑΑΕ ως Ανεξάρτητη Αρχή έρχεται και κάνει συγκεκριμένες εισηγήσεις, δεν τις κάνει ο Υπουργός Παιδείας. Ο Υπουργός Παιδείας τις υιοθετεί. Και η συγκεκριμένη πρόταση για το ΔΠΘ ήρθε από το ίδιο το Πανεπιστήμιο, από το ίδιο το Δημοκρίτειο, και εγκρίθηκε από την Ανεξάρτητη Αρχή. Αυτό δεν θα βρει στήριξη στα κόμματα της αντιπολίτευσης; Γιατί;
Γιατί θα προτάξουμε τον ναρκισσισμό, των μικρών ή των μεγάλων διαφορών μεταξύ μας; Απευθυνόμενοι προεκλογικώς σε εκλογικά κοινά; Τότε δεν εννοούμε αυτό που λέμε. Ότι η Παιδεία είναι γεννήτρια μέλλοντος. Μένουμε σε μάχες οπισθοφυλακής. Στο ίδιο λεξιλόγιο και στα ίδια πράγματα τα οποία άκουγα ως φοιτητής σε εκείνα τα έδρανα. Τα έδρανα είναι κοινά, το λεξιλόγιο είναι κοινό, τα επιχειρήματα είναι κοινά. Στο μεσοδιάστημα έχουμε περάσει από την Τρίτη στην Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση πρέπει να περιμένουμε την Πέμπτη για γίνουν συγκεκριμένες αλλαγές; Ή την έκτη; Η χώρα δεν μπορεί να περιμένει.
Επίσης, επιτρέψτε μου, να πω ένδεια επιχειρημάτων δείχνει η διαστρέβλωση συγκεκριμένων πραγμάτων τα οποία ειπώθηκαν από μεριάς μου γιατί τοτέμ και ταμπού δεν είναι τίποτε άλλο παρά μόνο η θέση της πλήρους απαγόρευσης. Ο ισχυρισμός μας και ο ισχυρισμός κορυφαίων Συνταγματολόγων της χώρας, οι οποίοι δεν μπαίνουν στη ζυγαριά με βάση τον αριθμό τους, μπαίνουν στη ζυγαριά με βάση τα επιχειρήματά τους εάν είναι σύννομα ή όχι. Και σε τελική ανάλυση ειδικά σε αυτό το κτήριο και σε αυτή την αίθουσα επιτρέψτε μου να πω – δεν είμαι ο μόνος που δεν είμαι Συνταγματολόγος σε αυτή την αίθουσα, τι σας κάνει να εκφράζεστε με τόσο κάθετη και απόλυτη βεβαιότητα; Έχω την εντύπωση και ως Υπουργός Παιδείας ειδικά εμείς που είμαστε πολιτικοί και οφείλουμε να αποκτούμε γνώμη για πολλά πράγματα, δεν πρέπει να τους διδάξουμε την κάθετη πολυπραγμοσύνη. Εγώ Πληροφορικός είμαι. Ακούω τι λένε Συνταγματολόγοι κορυφαίοι και οι μεν και οι δε – θα κριθεί η συγκεκριμένη περίπτωση και θα κριθεί στο πλαίσιο της διάταξης των εξουσιών. Εκτός και εάν δεν πιστεύουμε στη διάκριση των εξουσιών. Εκτός και εάν δεν παρατηρούμε το πώς έχει εξελιχθεί η νομολογία των δικαστηρίων, γιατί αυτό το οποίο εγώ οφείλω να πω ότι κατάλαβα από τη συζήτηση είναι το ότι υπάρχει ένα στατικό κείμενο και υπάρχει το πώς το ερμηνεύουμε εμείς ανάλογα με πολιτικά διακυβεύματα. Σαν να μην υπάρχουν τα δικαστήρια εθνικά και ευρωπαϊκά, τα οποία με τη νομολογία τους έχουν εξελίξει μία σειρά από πράγματα. Και σαν να μην υπάρχουν συγκεκριμένες αποφάσεις οι οποίες έχουν ληφθεί από τα δίδακτρα τα οποία ανέφερα πριν στα μεταπτυχιακά με αποφάσεις του ΣτΕ, από τα δίδακτρα στα προπτυχιακά του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου, με αποφάσεις του Διοικητικού Εφετείου και η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, η οποία τηρήθηκε από όλες τις κυβερνήσεις σε σχέση με τα επαγγελματικά δικαιώματα. Υπάρχουν επαγγελματικά δικαιώματα στα κολέγια. Ναι. Σαν να μην υπάρχουν… αναφέρατε επενδύσεις, εδώ, με έναν τρόπο φοβικό.
Καταρχήν, είναι μία συνεδρίαση επιχειρημάτων φόβου. Πότε η χώρα αυτή στην ιστορία της πέτυχε τίποτα με φόβο. Η χώρα πετυχαίνει όταν δεν φοβάται, όταν αντικρίζει και όταν τραβάει μπροστά και δεν έχει τίποτα να φοβηθεί σε σχέση με τον διεθνή ανταγωνισμό και σε σχέση με τα πάντα. Έχουμε, λοιπόν, συγκεκριμένα παραδείγματα. Ανέφερα πριν τα κολέγια. Αναφέρατε, λοιπόν συγκεκριμένες επενδύσεις και ονομαστικά και συγκεκριμένες συμπράξεις και τα λοιπά. Δεν είναι μία, 35 είναι που προϋπάρχουν και πολλές ακόμα, αρρύθμιστες χωρίς την κρατική και παρεμβατικά κυρίαρχη στάση μας. Αρρύθμιστες. Και εάν υπάρχει μία πράξη διευθέτησης συμφερόντων -όπως ειπώθηκε- είναι η παραμονή στο status quo. Αυτή είναι η κυρίαρχη πράξη διευθέτησης. Και από αυτή πρέπει να βγούμε και θέλουμε να το κάνουμε με έναν τρόπο – ούτε παράκαμψη ούτε τίποτα από αυτά που ειπώθηκαν – απολύτως συμβατό με το συνταγματικό κείμενο κατά την κρίση μας, υπό το φως του ενωσιακού δικαίου και λαμβάνοντας υπόψιν τη γνώμη κορυφαίων Συνταγματολόγων. Θα κριθεί. Εμείς λέμε ότι αυτό είναι και το σωστό. Και σε τελική ανάλυση τα πράγματα τρέχουν όλα αυτά τα χρόνια, έχουν τρέξει πάρα πολύ. Δεν υπήρχαν το 1975 ούτε Ανεξάρτητες Αρχές, ούτε συγκεκριμένη νομολογία εθνική και ευρωπαϊκή, ούτε η απόφαση του 2020 στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι τόσο ασπρόμαυρα τα πράγματα για να χρειάζεται να τοποθετούμαστε λες και είμαστε οι άσπροι και οι μαύροι στο σκάκι. Άγχος και μέριμνα έχουμε όλοι για το πώς θα λειτουργήσει καλύτερα το σύστημα Παιδείας της χώρας μας, εκτός και εάν όλοι αισθάνονται υπέροχα αλλά πάλι –συγγνώμη- επιτρέψτε μου να το πω- είναι για μένα καινοτομία να ακούω την αντιπολίτευση να μιλάει για τη χρηματοδότηση στα Δημόσια Πανεπιστήμια, εδώ είναι η καμπύλη, όταν κάθε χρόνο επί Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ η χρηματοδότηση μειωνόταν. Η αλήθεια είναι αυτή. Εγώ δεν θα πω ότι αυτό συνέβαινε επειδή το θέλατε. Κανείς μας εδώ δεν είναι αφελής, τόσες ήταν οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας εκείνη τη στιγμή και αυτό υλοποιήσατε. Αλλά, συγγνώμη, κάθε χρόνο τη μειώνατε, σηκώνετε και το δάχτυλο ενώ κάθε χρόνο την αυξάνουμε και την έχουμε αυξήσει κοντά 50%; Πρέπει να αυξηθεί παραπάνω; Ναι. Μαζί σας, αλλά αυτό θα γίνεται όσο θα αυξάνονται οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας. Αλλά τώρα να υπάρχει κριτική «είναι και πολύ χαμηλή» όταν κάθε χρόνο μειωνόταν; Αυτό θέλει πολύ καλλιτεχνική φαντασία για να το κάνει κανείς.
Συνεχίζω, λέγοντας ότι ειπώθηκαν και άλλα πράγματα. Σας ενοχλούν πολλούς στην αντιπολίτευση τα δίδακτρα. Κόψατε τα δίδακτρα στα μεταπτυχιακά ή στο ΕΑΠ ενώ κυβερνήσατε; Σας ενοχλούν τα κολέγια. Κλείσατε τα κολέγια; Ανέφερα τη χρηματοδότηση και υπάρχει και το εξής παράδοξο βέβαια ότι έχουμε ιδιωτική εκπαίδευση στις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης και όχι της προαιρετικής. Έγινε κάτι όλα αυτά τα χρόνια στα οποία κυβέρνησαν και κόμματα τα οποία σήμερα είναι στα έδρανα της αντιπολίτευσης τα οποία περιόρισαν αυτό το πράγμα το οποίο σήμερα σαν κήνσορες του άλλου καταγγέλλουν; Και εάν ναι, ποιο είναι αυτό και πόσο πετυχημένο ήταν. Γιατί ταυτόχρονα, εγώ βλέπω, ότι η αντιπολίτευση συνεχώς κουνάει τον goalpost, για να το πω απλά, της κριτικής. Μας κατηγορούσατε για την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ) ότι μπήκε για να δημιουργήσει από το επίπεδο εκείνο και κάτω, που δεν μπαίνουν στα Δημόσια Πανεπιστήμια «πελατεία». Τώρα που μπήκε και για τα μη κρατικά παραρτήματα λέτε «α δεν είναι επαρκής». Είναι ίδιο το κριτήριο πρόσβασης στο δημόσιο και στο ιδιωτικό σύστημα. Aυτό που διαφοροποιείται είναι το κριτήριο πρόσβασης σε κάθε Σχολή, το οποίο το μεν διαμορφώνεται από τον αριθμό των θέσεων και από τα μόρια των Πανελλαδικών εξετάσεων – στην άλλη περίπτωση, με βάση τη συγκεκριμένη νομοθετική πρωτοβουλία, θα διαμορφώνεται με έγκριση της Ανεξάρτητης Αρχής σε αρμονία με τα κριτήρια του μητρικού Πανεπιστημίου. Και τα οποία δεν είναι στο εννιά και στο οκτώ που λέτε, με ένα google αυτό φαίνεται ανοίξτε οποιοδήποτε Πανεπιστήμιο από αυτά που ζητάμε. Ποια είναι η βάση της όποιας Ιατρικής, της όποιας Νομικής τι ισχύει διεθνώς. Δεν θα βρείτε το οκτώ και το εννέα που λέτε τι να κάνουμε; σας διαψεύδει η πραγματικότητα. Άρα, εδώ πρέπει να διαφωνήσουμε επί πραγματικών δεδομένων γιατί πραγματικών δεδομένων όλοι θέλουμε να ρυθμίσουμε το καθεστώς το οποίο υπάρχει σήμερα στη μεταλυκειακή εκπαίδευση. Και μόνο και μόνο επειδή δεν υπάρχει το ακαδημαϊκό δικαίωμα σε αυτά λέμε «αχ, αυτά δεν είναι Πανεπιστήμια». Η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών που σπουδάζουν στα κολέγια ή στα Πανεπιστήμια για να αποκτήσουν επαγγελματικά δικαιώματα, για να γίνουν καλοί επαγγελματίες και σε όλα αυτά μετράνε τα μόρια για το ΑΣΕΠ και τη Σχολή Δικαστών αλλά δεν τους δίνουμε ακαδημαϊκό δικαίωμα.
Εμείς, λοιπόν, τώρα οφείλουμε να πάμε όλο αυτό το πράγμα και να το ρυθμίσουμε, να το φέρουμε στο φως, να ορίσουμε ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες εποπτείας. Και ειδικά για τον μη κερδοσκοπικό ανέφερα και συγκεκριμένο άρθρο το οποίο θα ελέγχει όλες τις παραμέτρους εκείνες οι οποίες οριοθετούν τη μη κερδοσκοπικότητα. Υπάρχει στον νόμο και θα είναι μέσα στις αρμοδιότητες της Ανεξάρτητης Αρχής και η Ανεξάρτητη Αρχή αυτή θα κινηθεί με βάση όλα όσα ο νόμος αυτός θα ορίσει.
Από εκεί και πέρα, νομίζω ότι στο τέλος της ημέρας, αν καταφέρουμε και χρηματοδοτικά και θεσμικά να υπερβούμε την τρέχουσα ισορροπία και τις τρέχουσες καταστάσεις, γιατί αναφέρατε κι άλλα πράγματα.
Εδώ θέλω να καταθέσω στα πρακτικά το εξής. Η χρηματοδότηση της παιδείας είναι 4,1%, σύμφωνα με την Eurostat, μου το έστειλε ο κύριος Πετραλιάς και το καταθέτω στα πρακτικά, γιατί ειπώθηκαν άλλοι αριθμοί.
Αυτός είναι ο επίσημος αριθμός που βρήκαμε εμείς από τη Eurostat και που έχει το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Αναφέρθηκε το φινλανδικό μοντέλο. Διαβάζω εδώ, στη Φινλανδία αυτοί που μπαίνουν στο Πανεπιστήμιο είναι το ένα τρίτο (1/3) αυτών που τελειώνουν το Λύκειο. Εμείς ξέρουμε τη Φινλανδία, για το πολύ καλό μοντέλο το οποίο έχει στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια. Επειδή, άκουσα συζητήσεις περί Φινλανδίας, το καταθέτω στα πρακτικά. Το ένα τρίτο (1/3) που τελειώνει το σχολείο, μπαίνει στα Πανεπιστήμια. Εάν υπάρχουν Κόμματα της Αντιπολίτευσης που θέλουν το 1/3 των αποφοίτων των ελληνικών λυκείων να μπαίνουν στα Πανεπιστήμια, να μας το πουν και να το πουν και σε εκείνους, για να το γνωρίζουν. Και βέβαια, προσθέτω και αυτό. Ήδη σήμερα, κυπριακά Πανεπιστήμια, κερδοσκοπικά, κάνουν κοινά μεταπτυχιακά με ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια.
Καταθέτω στα πρακτικά μια τέτοια περίπτωση, κοινό μεταπτυχιακό του Πανεπιστημίου Πατρών με το Πανεπιστήμιο της Λευκωσίας. Δεν είδα κανέναν να ενοχλείται από αυτό από όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης τα τελευταία χρόνια και να καταγγέλλει την προβληματική κερδοσκοπία, με εξαίρεση το Κ.Κ.Ε., το δέχομαι. Δεν έχω δει να διαμαρτύρεστε γι’ αυτό που κάνουν τα ελληνικά Δημόσια Πανεπιστήμια. Όχι το Υπουργείο Παιδείας, τα ελληνικά δημόσια Πανεπιστήμια, τα ίδια, συμπράττοντας. Επίσης, να πω ότι, επειδή αναφέρθηκαν και άλλες περιπτώσεις Πανεπιστημίων ή άλλων πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και τα λοιπά, ότι εμείς βάζουμε ένα πολύ ισχυρό πλαίσιο εποπτείας. Χάρηκα με αυτό το οποίο ειπώθηκε πριν, από συγκεκριμένο στέλεχος της αντιπολίτευσης, ότι τα κολέγια έχουν πρόβλημα με τον συγκεκριμένο νόμο, γιατί αντικατοπτρίζει την πραγματικότητα. Εκεί που σήμερα δεν υπάρχει πλαίσιο εποπτείας, αύριο θα υπάρξει. Ακριβώς, αυτό είναι που πάμε να κάνουμε.
Θέλω, σε αυτό το πλαίσιο, επειδή αναφέρθηκε ο πρώην Πρωθυπουργός, ο κ. Παπανδρέου, σε μία συνέντευξή του, την οποία μας διάβασε, θέλω να αναφέρω ένα κομμάτι αυτής της συνέντευξης, το οποίο θέλω να πω ότι το προσυπογράφω. Ρωτάτε για τα Πανεπιστήμια, τα οποία υπάρχουν. Λέει, «υπάρχει ήδη ιδιωτική Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα», σε συνέντευξή του στον κύριο Πρετεντέρη, στο «Βήμα». Του λέει η ερώτηση, «ως παραπαιδεία, όχι επίσημα». Απαντάει «επίσημα είναι, μόνο το ελληνικό κράτος δεν τα αναγνωρίζει. Στην πράξη έχουμε παραδώσει το δικαίωμα αξιολόγησης, ελέγχου και τήρησης κανόνων, για τα ιδρύματα που βρίσκονται στο έδαφός μας σε κάποιους ξένους τρίτους και το κράτος δεν έχει λόγο. Αυτό είναι παράλογο. Το πρόβλημα του ιδιωτικού Πανεπιστημίου δεν αντιμετωπίζεται με μία απαγόρευση. Και όταν λέμε «μη κερδοσκοπικό», εννοούμε, βέβαια, ότι τα έσοδα δε θα πάνε σε μετόχους αλλά θα επανεπενδύονται στο ίδρυμα, στην Παιδεία».
Ακριβώς αυτή την απώλεια ελέγχου πάμε να λύσουμε. Ακριβώς αυτό επιδιώκει να κάνει ο νόμος και, ναι, χρειάζεται, όντως, να αλλάξει το άρθρο 16 συνολικά. Γιατί; Γιατί θα πρέπει να μπορούμε να έχουμε όχι μόνο εγκατάσταση, όπως εμείς προβλέπουμε, αλλά και σύσταση Σχολών, όπως υπήρχε και σε παλαιότερα Συντάγματα, όπως εκείνο του 1911 και έτσι προέκυψαν, επί εποχής Ελευθέριου Βενιζέλου και πάρα πολλές πρωτοβουλίες, οι οποίες έμειναν μέσα στον χρόνο, κάποιες κρατικοποιήθηκαν στην πορεία κ.λπ..
Αυτό επιθυμούμε να πετύχουμε. Πρέπει να ανοίξουμε ολοένα και περισσότερες ευκαιρίες.
Εγώ, θα πω, πρέπει να μεγιστοποιήσουμε την κοινωνική κινητικότητα, γιατί η Παιδεία, μετά τον πόλεμο, υπήρξε ο βασικός ιμάντας κοινωνικής κινητικότητας. Δε μπορούμε, όμως και να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, παριστάνοντας ότι δεν υπάρχουν 40.000 Έλληνες έξω, ότι δεν υπάρχουν τα κολέγια με πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα και ότι η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Δεν είναι. Η πραγματικότητα είναι αυτή. Έχουμε μια τεράστια ευκαιρία να λύσουμε ένα πρόβλημα, το οποίο το συζητάμε, το συζητάμε, το συζητάμε δεκαετίες. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο. Αυτή είναι η στιγμή για να μπορέσουμε να το κάνουμε.
Κλείνω με την ίδια έκκληση που έκανα στην αρχή, τουλάχιστον σε εκείνα τα σημεία αυτού του νόμου τα οποία έχουν προκύψει από διάλογο με τους πρυτάνεις, από διαβούλευση με τα Πανεπιστήμια ή που είναι ήδη μέσα στα προγράμματα πολλών από τα κόμματα τα οποία αυτή τη στιγμή βρίσκονται στα έδρανα της αντιπολίτευσης, σας καλώ στο όνομα του εθνικού συμφέροντος να τα στηρίξουμε. Γιατί; Γιατί είναι σημαντικότερο να είναι κτήμα πολλών και όχι ενός. Είναι σημαντικό και συμβολικά και ουσιαστικά. Επειδή ακουμπάνε τις ζωές πολλών ανθρώπων που τα ζητάνε τα ίδια τα Πανεπιστήμια, ειδικά για τα Δημόσια, είναι πάρα πολύ ουσιαστικό να δείξουμε όλοι μαζί ότι τους νοιαζόμαστε.
Σας ευχαριστώ πολύ.