Ολοκλήρωση αγοραπωλησιών ακινήτων μέσω ειδικής πλατφόρμας χωρίς ταλαιπωρία των πολιτών, αυτόματη δήλωση γέννησης ενός παιδιού από το μαιευτήριο, ψηφιακή σύσταση ατομικής επιχείρησης, ηλεκτρονική παρακολούθηση πινακίου δίκης είναι ορισμένες μόνο από τις νέες ψηφιακές υπηρεσίες που θα μπουν το αμέσως επόμενο διάστημα στη ζωή μας, όπως αναφέρει στη συνέντευξή του στο Business Daily ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκος Πιερρακάκης.

«Είναι εντυπωσιακό πώς οι πολίτες αγκάλιασαν τις ψηφιακές υπηρεσίες, κι αυτό είναι κάτι μετρήσιμο. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2021, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 150.000.000 συναλλαγές, έναντι 92.000.000 το 2020», σημειώνει, αποδίδοντας την επιτυχία στο ότι τα συστήματα δουλεύουν αποτελεσματικά, κάνοντας τη ζωή των πολιτών απλούστερη και ευκολότερη. «Καθεμιά ψηφιακή συναλλαγή είναι μια επίσκεψη σε γκισέ που δεν έγινε. Θέλουμε ο πολίτης να κερδίζει χρόνο, να κερδίζει ζωή», τονίζει ο κ. Πιερρακάκης.

Απαντώντας στην κριτική για τις χαμηλές ταχύτητες στο internet υπογραμμίζει ότι αυτό ισχύει για το σταθερό internet και όχι την κινητή τηλεφωνία, όπου έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις. Τονίζει ότι στη σταθερή απαιτείται μια σειρά έργων, υπογραμμίζοντας ότι «έχει έρθει η ώρα να προχωρήσει η “αποχαλκοποίηση” της χώρας και το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι καταλύτης σε αυτό».

Στη συνέντευξή του στο Business Daily ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, παρουσιάζει τη φιλοσοφία και τη στρατηγική της ψηφιακής αναγέννησης του κράτους, με ψηφιακά συστήματα που χτίζονται κομμάτι – κομμάτι, και τονίζει ότι όλα σχεδιάζονται από τη σκοπιά του πολίτη: «Μπαίνουμε στη θέση του και εξετάζουμε πώς οι διαδικασίες θα είναι φιλικές και λειτουργικές για τον ίδιο και θα υλοποιούνται παντού με τον ίδιο τρόπο, με τα ελάχιστα δυνατά βήματα, στον ελάχιστο δυνατό χρόνο».

Τέλος, διασκεδάζει τις ανησυχίες ότι τα έργα πληροφορικής θα καταλήξουν μόνο στις μεγάλες εταιρίες και περιγράφει την επερχόμενη ψηφιακή μεταμόρφωση της χώρας μέσω των 450 έργων που προωθούνται και με τα οποία «η Ελλάδα αλλάζει αναβαθμίζεται σε επιχειρηματικό και τεχνολογικό κόμβο της ευρύτερης περιοχής». 

Κύριε υπουργέ, μιλάτε συχνά για «το νέο πρόσωπο του κράτους». Τι εννοείτε; Υπάρχει κάποια φιλοσοφία πίσω από αυτό;

Το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης με την παρούσα δομή συστάθηκε το 2019, είναι έμπνευση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη και έχει τη βασική φιλοσοφία ότι το κράτος είναι ένα και πρέπει να έχει ενιαίο πρόσωπο προς τον πολίτη. Υπήρχαν ήδη τότε πολλές διάσπαρτες ψηφιακές υπηρεσίες, με διαφορετικές πλατφόρμες, διαφορετική μορφή, την ύπαρξη των οποίων ο πολίτης αγνοούσε. Μέλημά μας ήταν να τις συγκεντρώσουμε και να τους δώσουμε ενιαία μορφή. Σχεδιάσαμε το gov.gr με στόχο αυτό να είναι το εργαλείο μέσω του οποίου θα γίνονται οι ψηφιακές συναλλαγές με το Ελληνικό Δημόσιο. Έτσι, έως τον Μάρτιο του 2020 συγκεντρώσαμε τις πρώτες 501 ψηφιακές υπηρεσίες και προσθέσαμε εκείνες για τις οποίες γίνονταν οι περισσότερες επισκέψεις σε γκισέ του Δημοσίου, δηλαδή την έκδοση εξουσιοδότησης και την υπογραφή υπεύθυνης δήλωσης. Προσθέτουμε διαρκώς υπηρεσίες, και σήμερα στο gov.gr βρίσκονται 1274. Ακόμη, όλες οι υπηρεσίες σχεδιάζονται από τη σκοπιά του πολίτη. Μπαίνουμε στη θέση του και εξετάζουμε πώς οι διαδικασίες θα είναι φιλικές και λειτουργικές για τον ίδιο και θα υλοποιούνται παντού με τον ίδιο τρόπο, με τα ελάχιστα δυνατά βήματα, στον ελάχιστο δυνατό χρόνο.

Με αυτή τη βασική φιλοσοφία αλληλεπιδρούν μια σειρά από επιμέρους αρχές. Μια από αυτές είναι το «μόνον άπαξ», δηλαδή ότι ο πολίτης δεν πρέπει να δηλώνει περισσότερες από μία φορές τα ίδια στοιχεία – άρα πρέπει οι υπηρεσίες του Δημοσίου να «μιλάνε» μεταξύ τους.

Ας δούμε, λοιπόν, τη σκοπιά του πολίτη. Πόσο εύκολο ήταν για τους πολίτες να προσαρμοστούν στη νέα, ψηφιακή λογική; 

Ένας εντελώς αστάθμητος παράγοντας, ο οποίος λειτούργησε ως επιταχυντής για τον ψηφιακό μετασχηματισμό ήταν η πανδημία. Η δυσχερής αυτή συνθήκη, όπου το κράτος έπρεπε να λειτουργεί απρόσκοπτα και οι πολίτες να εξυπηρετούνται από απόσταση. Είναι εντυπωσιακό πώς οι πολίτες αγκάλιασαν τις ψηφιακές υπηρεσίες, κι αυτό είναι κάτι μετρήσιμο. Μόνο στο πρώτο εξάμηνο του 2021, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 150.000.000 συναλλαγές. Αντιστοίχως, το 2020 είχαν πραγματοποιηθεί 92.000.000 αντίστοιχες συναλλαγές, αριθμός επίσης εξαιρετικά εντυπωσιακός σε σχέση τα 8.800.000 του 2018. Η επιτυχία αυτή οφείλεται σε έναν πολύ απλό λόγο: στο ότι τα συστήματα δουλεύουν, κι αυτό είναι κάτι που εκτιμάται από τους πολίτες. Επιλογή μας ήταν να στήσουμε τα ψηφιακά συστήματα κομμάτι – κομμάτι, ώστε να μπορούμε να προσθέτουμε και να βελτιώνουμε στην πορεία, αντί να κάνουμε εξαρχής ένα φαραωνικό σύστημα που δεν θα δουλεύει επαρκώς και θα απογοητεύσει τους πολίτες.

Ποια θα θεωρούσατε τη μεγαλύτερη δυσκολία στην ψηφιακή μετάβαση;

Η πολιτική, γενικά, είναι σαν ένα παγόβουνο. Βλέπουμε την κορυφή του και δεν ξέρουμε τι κρύβεται κάτω από την επιφάνεια του νερού. Στην περίπτωσή μας, ο χρόνος πίεζε από την πρώτη στιγμή, διότι η Ελλάδα είχε μεγάλες εκκρεμότητες ακόμη από την Τρίτη Βιομηχανική Επανάσταση, δηλαδή τους υπολογιστές, ενώ ήδη ο κόσμος κινείται στους ρυθμούς της Τέταρτης, δηλαδή σε τεχνολογίες όπως το 5G, οι 3D εκτυπώσεις, η τεχνητή νοημοσύνη. Γενικά, υπήρχε η πεποίθηση ότι «αυτό στην Ελλάδα δεν γίνεται». Επιμείναμε και επιμένουμε, ότι «αυτό γίνεται». Βγάλαμε το «δεν» από την εξίσωση. Εν μέσω των σύγχρονων προκλήσεων, καταφέραμε να ξεχωρίσουμε, να διακριθούμε διεθνώς, ακόμη και κάποιες υπηρεσίες μας να θεωρούνται καλές πρακτικές από Οργανισμούς όπως ο ΟΟΣΑ. Εξαιρετικά στελέχη του Δημοσίου, μαζί με προγραμματιστές, μηχανικούς και στελέχη του ιδιωτικού τομέα έχουν φέρει εις πέρας πολύ δύσκολα εγχειρήματα, κάτι που μας κάνει υπερήφανους. Ακολουθούμε μια συνέχεια της ψηφιακής μας πορείας ανεβάζοντας διαρκώς ταχύτητα, για υπηρεσίες που εξυπηρετούν εύκολα, γρήγορα και απλά. Κάθε μια ψηφιακή συναλλαγή είναι μια επίσκεψη σε γκισέ που δεν έγινε. Θέλουμε ο πολίτης να κερδίζει χρόνο, να κερδίζει ζωή.

Ποιες νέες υπηρεσίες θα δούμε στο άμεσο μέλλον; 

Έχουμε βάλει ως στόχο την απλοποίηση των λεγομένων «γεγονότων ζωής». Ξεκινήσαμε απλουστεύοντας τη διαδικασία δήλωσης της γέννησης ενός παιδιού, που πλέον γίνεται αποκλειστικά και μόνο στο μαιευτήριο. Από εκεί ενημερώνονται οι υπόλοιπες υπηρεσίες, χωρίς ο πολίτης να χρειαστεί να ασχοληθεί. Ετοιμάζουμε τώρα τη διαδικασία αγοραπωλησίας ακινήτων, η οποία θα ολοκληρώνεται με μόνο μία πλατφόρμα από τον συμβολαιογράφο, ο οποίος θα αντλεί τα απαραίτητα έγγραφα από τις αρμόδιες υπηρεσίες χωρίς να απαιτούνται αιτήσεις και επισκέψεις. Ακόμη, ετοιμάζονται άμεσα υπηρεσίες όπως η παρακολούθηση ψηφιακά του πινακίου προκειμένου να ξέρεις εάν πλησιάζει η ώρα της δίκης που σε ενδιαφέρει και η σύσταση ατομικής επιχείρησης ψηφιακά. Προτιμάμε να ανακοινώνουμε τις υπηρεσίες όταν είμαστε έτοιμοι, όταν τα συστήματα δουλεύουν.

Ως προς τις τηλεπικοινωνίες, τελευταίως ακούμε για δορυφορικό ίντερνετ και Έλον Μασκ. Εξηγήστε μας περί τίνος πρόκειται.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Οργανισμού Ookla, η Ελλάδα βρίσκεται στην 25η θέση διεθνώς στην κινητή τηλεφωνία, δηλαδή έχει ικανοποιητικές επιδόσεις, αλλά στην 100ή στο σταθερό ίντερνετ. Στην κινητή, οι επενδύσεις βελτιώνουν τις επιδόσεις, αλλά στη σταθερή απαιτείται μια σειρά έργων. Έχει έρθει η ώρα να προχωρήσει η «αποχαλκοποίηση» της χώρας και το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι καταλύτης σε αυτό. Με προγράμματα όπως το Ultra Fast Broadband και το Super Fast Broadband, με τη μετάβαση από τον χαλκό στις οπτικές ίνες και με τα υποθαλάσσια καλώδια για σύνδεση με τα νησιά, θα δούμε πολύ μεγάλες βελτιώσεις μέσα σε λίγα χρόνια στο χώρο των τηλεπικοινωνιών. Συνδυαστικά με τους μικροδορυφόρους, οι οποίοι θα ανταγωνιστούν σε ευρεία κλίμακα την παροχή ίντερνετ στη σταθερή τηλεφωνία, θα διαμορφωθεί ένα νέο τοπίο στις τηλεπικοινωνίες. Στους μικροδορυφόρους δραστηριοποιούνται εταιρείες όπως η Starlink του Έλον Μασκ, παρέχοντας δορυφορικό ίντερνετ, που είναι εναλλακτικός τρόπος σύνδεσης στο διαδίκτυο. Από τη μεριά μας, και με εισήγηση της ΕΕΤΤ, προχώρησε η ΚΥΑ για τη διαδικασία αδειοδότησης πρότυπων κεραιών, ούτως ώστε οι ανάλογες εταιρείες να μπορούν να ξεκινήσουν άμεσα να παρέχουν τις υπηρεσίες τους στην Ελλάδα.

Υπάρχει όμως η αντίληψη ότι οι τιμές των δεδομένων της κινητής είναι υψηλές. Τι απαντάτε σε αυτό;

Μέχρι το τέλος του έτους, θα έχουμε προσεγγίσει το 1 ευρώ ανά gigabite, ενώ το 2015 το αντίστοιχο κόστος ήταν 8 ευρώ. Οι επενδύσεις και τα προγράμματα για τα οποία μιλάμε παραπάνω θα συμβάλλουν στον ανταγωνισμό και άρα στην πτώση των τιμών. Ακόμη, η μείωση του τέλους κινητής και η ταυτόχρονη κατάργηση για τους κάτω των 30 από 1ης Ιανουαρίου θα επιφέρουν σημαντικές μειώσεις.

Μια κριτική που ασκείται από την αγορά της πληροφορικής στο σχέδιο για την Ψηφιακή Μετάβαση είναι ότι πιθανόν να καταλήξει στην κατανομή των περισσότερων κονδυλίων σε έργα που θα διεκπεραιώσουν μεγάλες ελληνικές και διεθνείς εταιρείες και ενδέχεται να χαθεί αυτή η ευκαιρία για την ευρύτερη ανάπτυξη του κλάδου. Τι απαντάτε;

Το αντίθετο. Σχεδιάσαμε και δημοσιεύσαμε τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, έναν οδηγό που περιλαμβάνει περισσότερα από 450 έργα, με τις βασικές αρχές τους, και μάλιστα αναγράφοντας την πορεία υλοποίησής τους. Χάρη, μάλιστα, στα κονδύλια που θα εισρεύσουν από το Ταμείο Ανάκαμψης, μπορούμε πλέον να χρηματοδοτήσουμε όχι μόνο τα αναγκαία έργα, αλλά και όλα τα επιθυμητά. Τι σημαίνει αυτό: ότι θα χρειαστούν όλες οι δυνάμεις τόσο του Δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού τομέα. Είναι αβάσιμη, λοιπόν, μια τέτοια κριτική.

Από εκεί και πέρα, δείχνουμε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για όλο τον κλάδο και αυτό αποδεικνύεται από μια σειρά δράσεών μας. Το Ταμείο «Φαιστός», για παράδειγμα, θα χρηματοδοτήσει επιχειρηματικές πρωτοβουλίες με επίκεντρο το 5G. Θέλουμε μέσα από τα δίκτυα πέμπτης γενιάς να ενθαρρύνουμε τη γρήγορη ανάπτυξη «οικοσυστημάτων καινοτομίας». Οι πρόσφατες μεγάλες επενδύσεις που πέτυχε να προσεγγίσει η Κυβέρνηση στον χώρο των data center στέλνει στο εσωτερικό και το εξωτερικό ένα ξεκάθαρο μήνυμα: ότι η Ελλάδα αλλάζει και αναβαθμίζεται σε επιχειρηματικό και τεχνολογικό κόμβο της ευρύτερης περιοχής μας.

Κύριε Υπουργέ, σας ευχαριστώ.

Κι εγώ σας ευχαριστώ, κυρία Νικόλτσιου.